Тэматыка Адзіных дзён здароўя ў Рэспубліцы Беларусь у 2022 годзе

Час правядзення		Тэма
21 студзеня		Дзень прафілактыкі грыпу і ВРЗ
21 лютага		Дзень прафілактыкі інфекцый, якія перадаюцца палавым шляхам
1 сакавіка		Міжнародны дзень барацьбы з наркотыкамі
20 сакавіка		Сусветны дзень здароўя паражніны рота
24 сакавіка		Сусветны дзень барацьбы з сухотамі
7 красавіка		Сусветны дзень здароўя
17 красавіка		Сусветны дзень гемафіліі
14 траўня		Сусветны дзень донара крыві
15 траўня		Міжнародны дзень сям'і
16 траўня		Сусветны дзень памяці людзей, якія памерлі ад СНІДу
31 траўня		Сусветны дзень без тытуню
14 чэрвеня		Сусветны Дзень Донара крыві
11 ліпеня		Дзень прафілактыкі алкагалізму
28 ліпеня		Сусветны дзень прафілактыкі гепатытаў
15 жніўня		Дзень здаровага харчавання
10 верасня		Сусветны дзень прадухілення самагубстваў
17 верасня		Сусветны дзень бяспекі пацыентаў
29 верасня		Сусветны дзень сэрца
1 кастрычніка		Міжнародны Дзень пажылых людзей
9 кастрычніка		Сусветны дзень паліятыўнай і хосписной дапамогі
10 кастрычніка		Сусветны дзень псіхічнага здароўя
12 кастрычніка		Сусветны дзень артрыту
14 кастрычніка		Рэспубліканскі дзень маці
29 кастрычніка		Сусветны дзень псарыязу
14 лістапада		Сусветны дзень супраць дыябету
18 лістапада		Сусветны дзень некурэння. Прафілактыка анкалагічных захворванняў
1 снежня		Сусветны дзень прафілактыкі ВІЧ-інфекцыі
15 снежня		Дзень прафілактыкі траўматызму

7 КРАСАВІКА - УСЁМІРНЫ ДЗЕНЬ ЗДАРОЎЯ

         Сусветны дзень здароўя, які адзначаецца кожны год 7 красавіка ў дзень заснавання Сусветнай арганізацыі аховы здароўя (СААЗ), з'яўляецца ўнікальнай магчымасцю мабілізаваць дзеянні ў адносінах да якой-небудзь тэмы ў галіне аховы здароўя, якая хвалюе людзей ва ўсім свеце.
         Сусветная арганізацыя аховы здароўя (СААЗ, англ. World Health Organization, WHO) была створана на падставе прынцыпу, што ўсе людзі павінны мець магчымасць для рэалізацыі свайго права на валоданне найвышэйшым дасягальным узроўнем здароўя. Досвед ізноў і ізноў паказвае, што ўсеагульны ахоп паслугамі аховы здароўя можа быць забяспечаны пры наяўнасці моцнай палітычнай волі.
        У сувязі з гэтым СААЗ заклікае сусветных лідэраў выканаць абавязацельствы, прынятыя імі пры ўзгадненні Мэт у галіне ўстойлівага развіцця (ЦУР) у 2015 годзе, і зрабіць канкрэтныя крокі для ўмацавання здароўя ўсіх людзей, гэта значыць забяспечыць такія ўмовы, каб кожны чалавек ва ўсім свеце меў магчымасць доступу да асноўных якасных паслуг аховы здароўя і не адчуваў бы пры гэтым фінансавых цяжкасцей.
       Асноўныя ідэі Сусветнага дня здароўя:
• Усеагульны ахоп паслугамі аховы здароўя (далей – ВНУ) азначае, што ўсе людзі могуць атрымліваць якасныя паслугі аховы здароўя там і тады, дзе і калі яны маюць у іх патрэбу, не адчуваючы пры гэтым фінансавых цяжкасцяў.
• Ніхто не павінен рабіць выбар паміж добрым здароўем і іншымі жыццёвымі патрэбамі.
• ВНУ - гэта ключ да здароўя і дабрабыту народаў і краін.
• ВНУ дасягальны. Некаторыя краіны дабіліся вялікіх поспехаў. Іх задача - падтрымліваць ахоп на ўзроўні, які адказвае чаканням людзей.
• Розныя краіны будуць па-рознаму прасоўвацца да ВНУ – універсальнага сродку не існуе. Але кожная краіна павінна прыкладаць намаганні для забеспячэння ВНУ.
• Для забеспячэння сапраўды ўсеагульных паслуг аховы здароўя неабходна, каб сістэмы аховы здароўя былі арыентаваны не на хваробы і інстытуты, а на людзей.
• Кожны можа зрабіць унёсак у забеспячэнне ВНУ, прыняўшы ўдзел у абмеркаваннях ВНУ.
Што такое ВНУ?
• ВНУ азначае, што ўсе людзі і супольнасці атрымліваюць неабходныя для іх паслугі аховы здароўя, не пакутуючы пры гэтым ад фінансавых цяжкасцей.
• ВНУ азначае, што кожны чалавек можа атрымаць доступ да паслуг, арыентаваных на найважнейшыя прычыны захворвання і смяротнасці, і што якасць гэтых паслуг дастаткова добрая для паляпшэння здароўя людзей, якія іх атрымліваюць.
        Што можна зрабіць дзякуючы Сусветнаму дню здароўя?
        У Сусветны дзень здароўя ўвага нададзена неабходнасці ВНУ і да пераваг, якія ён можа забяспечыць. СААЗ будзе натхняць, матываваць і накіроўваць усе зацікаўленыя бакі, каб яны аказалі падтрымку ў забеспячэнні ВНУ:
• Натхняць – падкрэсліваючы, што асобы, якія фармуюць палітыку, у сілах пераўтварыць здароўе свайго насельніцтва, высоўваючы гэтую мэту, як хвалюючую і амбіцыйную, і запрашаючы іх стаць удзельнікамі перамен.
• Матываваць - паказваючы на канкрэтных прыкладах, як краіны ўжо ідуць да забеспячэння ВНУ, прапаноўваючы іншым краінам знайсці свой уласны шлях.
• Накіроўваць – падаючы методыкі для структураванага палітычнага дыялогу аб тым, як прасоўвацца да ВНУ на мясцовым узроўні або як падтрымліваць намаганні іншых краін у гэтым напрамку (напрыклад, пашыраючы ахоп паслугамі, паляпшаючы якасць паслуг, скарачаючы выплаты са сваіх уласных сродкаў).
        Дзяржаўная сістэма аховы здароўя Рэспублікі Беларусь заснавана на выкананні прынцыпаў сацыяльнай справядлівасці і даступнасці медыцынскай дапамогі.
        Беларускае заканадаўства гарантуе пацыентам:
• бясплатную медыцынскую дапамогу ў дзяржаўных установах аховы здароўя;
• дзяржаўную сістэму забеспячэння даступнасці лекавых сродкаў;
• інфармаваную добраахвотную згоду на медыцынскае ўмяшанне;
• выбар які лечыць лекара і арганізацыі аховы здароўя;
- удзел у выбары метадаў аказання медыцынскай дапамогі;
• атрыманне ў даступнай форме інфармацыі аб стане ўласнага здароўя, якія прымяняюцца метадах аказання медыцынскай дапамогі, а таксама аб кваліфікацыі лечачага ўрача, іншых медыцынскіх работнікаў, якія непасрэдна ўдзельнічаюць у аказанні яму медыцынскай дапамогі;
• выбар асоб, якім можа быць паведамлена інфармацыя аб стане яго здароўя;
• адмову ад аказання медыцынскай дапамогі, у тым ліку медыцынскага ўмяшання, за выключэннем выпадкаў, прадугледжаных заканадаўствам;
• знаходжанне ў арганізацыі аховы здароўя ва ўмовах, якія адпавядаюць санітарна-гігіенічным і супрацьэпідэмічным патрабаванням і дазваляюць рэалізаваць права на бяспеку і абарону асабістай годнасці;
• паважлівыя і гуманныя адносіны з боку работнікаў аховы здароўя.
       На сённяшні дзень ахова здароўя Рэспублікі Беларусь - гэта 4-х узроўневая сістэма аказання медыцынскай дапамогі з выразна арганізацыйна выбудаванай структурай ад фельчарска-акушэрскіх пунктаў да рэспубліканскіх навукова-практычных цэнтраў. Захавана беларуская сістэма падрыхтоўкі медыцынскіх кадраў і павышэння іх кваліфікацыі. Забяспечана даступнасць высокатэхналагічных і складаных умяшанняў пацыентам у рэспубліканскіх навукова-практычных цэнтрах (далей - РНПЦ). Актыўна ўкараняюцца новыя тэхналогіі ў абласных і міжраённых цэнтрах.
       У нашай краіне працуюць: РНПЦ "Кардыялогіі", РНПЦ "Маці і дзіця", РНПЦ "Трансплантацыі органаў і тканак", РНПЦ "Неўралогіі і нейрахірургіі", РНПЦ "Трансфузіялогіі і медыцынскіх біятэхналогій", РНПЦ "Траўматалогіі і артапедыі" і іншыя. У іх забяспечана цесная сувязь навукі і практыкі, без якой не было б такой колькасці ўкараненняў новых тэхналогій у лячэнне і дыягностыку захворванняў.
        Беларуская медыцына таксама не стаіць на месцы, а мае намер пашыраць выкарыстанне высокатэхналагічных распрацовак і інфармацыйных тэхналогій. Гэта будзе дасягацца шляхам павелічэння дзяржаўных інвестыцый у ахову здароўя, развіцця дзяржаўна-прыватнага партнёрства, пашырэння спектра платных медыцынскіх паслуг (пры захаванні магчымасці атрымання неабходнага лячэння на бясплатнай аснове).
        Пры падрыхтоўцы матэрыялу выкарыстана інфармацыя СААЗ.
Урач-эпідэміёлаг галоўнага ўрача-дыетолага                                                                                   А.І. Кандратава